Bilimden Bir Dilim
 
BİLİMDEN BİR DİLİM
Bilimden Bir Dilim  
  Ana Sayfa
  Okulumuzun Tarihçesi
  Atatürk ve Fen
  GÜNCEL BİLİM HABERLERİ
  Genetiği Değiştirilmiş Gıdalar
  Domuz Gribi
  Ülkemizde Nesli Tükenen Hayvanlar
  Doğru Bildiğimiz Yanlışlar
  Aileler İçin İnternet Kullanım Önerileri
  Hayata Dair
  Geri Dönüşüm
  Karikatürler
  Fıkralar
  Sizden Gelenler
  Anketler
  Bilmeceler
  Bunları Biliyor Musunuz?İLGİNÇ BİLGİLER-HABERLER
  Ziyaretçi Defteri
  Rehberlik
  Genom Projesi
  SBS Deneme ve Konu Anlatımı
  ÖĞRENCİLERİN YAPTIĞI ETKİNLİKLER
  İletişim
  FORUM
  4. sınıf :fen ve teknoloji
  5.sınıf:fen ve teknoloji
  6.sınıf fen ve teknoloji
  7. sınıf:fen ve teknoloji
  konular8. sınıf -fen ve teknoloji
  TESTLER
  denemeler 5.sınıf
  denemeler-1
  BİR HIKAYE (Akyuvar meydan muhaberesi)
  Sayaç
  Ödüllü Bulmaca
  BU BENİM ESERİM PROJESİ
  RENK KÖRLÜĞÜ
Bu site Cumhuriyet Mahallesi Ahmet Haşhaş İlköğretim Okulu Bilim, Fen ve Teknoloji Kulubü adına Hatice Akbay tarafından hazırlanmıştır.
SBS Deneme ve Konu Anlatımı
KUVVET VE KUVVETİN HAREKETLE BULUŞMASI
(HAREKETİN NEDENLERİ
1. İŞ
İş sözcüğü çok değişik anlamlarda kullanılmaktadır. Bir öğrenci şiir okumayı, ev hanımı evde temizlik yapmayı,
film izlemeyi, bahçıvan çimleri biçmeyi iş olarak kabul eder. Bütün insanlar bunlara benzer her tür eylemi iş olarak
belirtirler.
Bilimsel (fiziksel) olarak iş kavramının özel bir anlamı vardır.
Bir cisme bir kuvvet uygulandığında cisim kuvvet doğrultusunda yer değiştiriyorsa bu kuvvet fiziksel anlamda iş yapmış olur.
• Fiziksel anlamda iş yapılıyor diyebilmemiz için,
I. Cisme kuvvet etki etmelidir.
II. Cisim kuvvet etkisinde kuvvetin doğrultusunda yer değiştirmelidir
1. ÖRNEK
I. Tekerlekli bavulu servise kadar çekme
II. Masa üstündeki dosyayı rafa kaldırma
III. Ağaçtaki elmanın yere düşmesi
IV. Büyük bir sandığı çekmeye çalışıp hareket ettirememe
Yukarıdaki işlemlerin hangilerinde fiziksel anlamda
iş yapılmamıştır?
A) I B) II C) III D) IV
ÇÖZÜM
I de sürtünme kuvvetine karşı bavul servise kadar
çekildiği için iş yapılmıştır.
II de yerçekimi kuvvetine karşı iş yapılmıştır.
III te yerçekimi kuvveti iş yapmıştır.
IV te sandık yer değiştirmediği için iş yapılmamıştır.
Yanıt: D
2. ENERJİ
Bir futbol topuna vurulduğunda, esnek bir yay sıkıştırıldığında, bir çanta kaldırıldığında enerji harcanır. Canlıların
büyümeleri hareket etmeleri için enerjiye gereksinimleri vardır. Kuşların uçması, yağmur damlalarının
düşmesi enerji içerir. Bütün bunlardan anlaşılacağı gibi iş yapabilmek için enerji gerekmektedir. Bu nedenle cisimlerin iş yapabilme yeteneğine enerji denir.
• İş birimleri aynı zamanda enerji birimleri olarak da kullanılır.
Başlıca enerji çeşitleri; mekanik enerji, kinetik enerji, potansiyel enerji, elektrik enerjisi, kimyasal enerji, ısı
enerjisi, ışık enerjisi, nükleer enerji vs.
a. Mekanik Enerji
Maddelerin, hareket halindeyken ya da durgun haldeyken sahip oldukları toplam enerjiye mekanik enerji denir.
Mekanik enerji, kinetik enerji ve potansiyel enerji olarak ikiye ayrılır
b. Kinetik Enerji
Hareket eden bir cisim, duran bir cisme çarptığında onu hareket ettirerek iş yapabilir. Bu da hareket eden cisimlerin bir enerjisinin olduğunu gösterir.
Hareketli bir cismin hızından dolayı sahip olduğu enerjiye kinetik enerji denir.
*Aynı hızla hareket eden iki cisimden kütlesi büyük olanın kinetik enerjisi de büyüktür
 
Aynı kütleli iki cisimden, hızı büyük olanın kinetik enerjisi de büyüktür .
Kinetik enerjisi olan cisim hareket eder ve iş yapar.
c. Potansiyel Enerji
Bazı cisimler konumları ya da şekilleri nedeniyle iş yapar.
Cisimlerin durgun haldeyken konumları nedeniyle sahip oldukları enerjiye potansiyel enerji denir.
Bu nedenle potansiyel enerjiye konum enerjisi de denir. Barajda depo edilen su, yüksekte duran cisim, sıkıştırılmış ya da gerilmiş yayın sahip olduğu enerji potansiyel enerjidir.
Bir cisim bulunduğu yerden daha yüksek konuma getirilirken, bir yay sıkıştırılırken cisme ve yaya enerji aktarılır.
Bu sırada yapılan iş (aktarılan enerji), cisimde ve yayda potansiyel enerji olarak depo edilir.
Potansiyel enerjisi olan cisim hareket etmezse iş yapmaz. Ancak, harekete geçtiği andan itibaren iş yapmaya
başlar.
1.       Çekim Potansiyel Enerjisi
Yer’in çekim alanında bulunan durgun haldeki bir cismin bir düzeye göre bulunduğu konuma bağlı olarak sahip olduğu enerjiye o cismin çekim potansiyel enerjisi denir.
2.       Yerçekimine Karşı Yapılan İş
m kütleli G ağırlığındaki bir cismi h kadar yükseğe çıkaran F kuvvetinin yerçekimine karşı yaptığı iş
cismin kazandığı potansiyel enerjiye eşittir.
3.       Yerçekiminin Yaptığı İş
m kütleli, G ağırlığındaki cisim h kadar aşağıya indiğinde yerçekiminin yaptığı iş cismin kaybettiği potansiyel enerjiye eşittir.
4. Esnek Yayın Esneklik Potansiyel Enerjisi
Esnek bir yaya, bir kuvvet uygulanarak uzatıldığında ya da sıkıştırıldığında yayda depo edilen enerjiye, yayın
esneklik potansiyel enerjisi denir.
 
 
 
2. ÖRNEK
Aşağıdakilerden hangisinin potansiyel enerjisi
değişmez?
A) Yükselen bir balonun
B) Ütü masasından düşürülen ütünün
C) Barajdan aşağı düşen suyun
D) Düz yolda kaykayla kayan çocuğun
 
ÇÖZÜM
Potansiyel Enerji = G.h. bağıntısında görüldüğü gibi cismin ağırlığına ve cismin yere göre bulunduğu yüksekliği
ile doğru orantılıdır. A seçeneğinde balonun ağırlığı sabitken yerden yüksekliği artıyor. Dolayısıyla P.E. artar.
B seçeneğinde cismin ağırlığı değişmezken yerden yüksekliği azalıyor. Dolayısıyla P.E. azalır. C seçeneğinde
barajdan aşağı düşen suyun P.E azalır. D seçeneğinde düz yolda kaykayla kayan çocuğun ağırlığı ve yüksekliği
değişmediği için P.E. değişmez
Yanıt: D
3. SÜRTÜNME KUVVETİNİN YAPTIĞI İŞ
Yatay bir düzlemde itilerek hareket ettirilen bir cisim bir süre sonra durur. Bu sırada cisme bir kuvvet etki eder.
Cismin hareket yönüne zıt yönde cisme etki eden bu kuvvete sürtünme kuvveti denir.
• Sürtünme kuvveti cismin hareket yönüne zıttır.
• Sürtünme kuvveti cismin hareketini engelleyen, cismin hareketini yavaşlatan, hatta durduran bir kuvvettir.
• Aynı yüzey üzerinde, aynı tür cisimlerden kütlesi büyük olan cisimlere etkiyen sürtünme kuvveti, kütlesi
küçük olan cisimlere etkiyen sürtünme kuvvetinden daha büyüktür.
• Sürtünme kuvvetinin yaptığı iş ısıya dönüşür. Bu nedenle sürtünmeli yüzeylerde hareket eden cisimlerin
sıcaklığı artar. Örneğin, avuçlarınızı bastırarak birbirine sürttüğünüzde avuçlarınızın sıcaklığının arttığını
hissedersiniz.
• Sürtünme kuvveti cisme yüzeyin uyguladığı N tepki kuvvetinin büyüklüğüyle doğru orantılıdır. Fs α N
• Sürtünme kuvveti cisim ile yüzey arasındaki k sürtünme   katsayısı ile doğru orantılıdır
 
4. ENERJİNİN İŞE İŞİN ENERJİYE DÖNÜŞÜMÜ
(ENERJİNİN KORUNUMU YASASI)
İş yapılırken enerji kullanılır. Bir cisme kuvvet uygulanarak iş yapıldığında, ya cisme enerji aktarılır ya da
cismin enerjisi azaltılır. Bir futbol topuna vurulduğunda harcanan enerjinin bir bölümü topa aktarılır. Enerji bir cisimden başka bir cisme aktarılabilir. Enerji bir türden başka bir enerji türüne dönüşebilir.
Bir cismin sahip olduğu enerji başka enerji türlerine dönüşebilir. Ancak toplam enerji miktarı daima korunur.
Buna enerjinin korunumu yasası denir.


MADDELERİN SINIFLANDIRILMASI
 
Maddeleri, fiziksel hallerine göre, katı, sıvı ve gaz olarak sınıflandırabileceğimiz gibi, yapılarına göre saf
maddeler ve karışımlar olarak da sınıflandırabiliriz.
Maddeler dış görünüşleri bakımında homojen ve heterojen olmak üzere ikiye ayrılır.
Homojen Madde
Özelliği ve bileşimi her yerinde aynı olan maddelere   homojen madde denir. Homojen görünümlü madde, saf
madde (demir, bakır, oksijen, azot, su, tuz, şeker, alkol) olabildiği gibi karışımda (hava, kolonya, tuzlu su,
şekerli su, alaşımlar) olabilir.
Saf maddelerin (element ve bileşik) tümü homojendir. Ancak tüm homojen maddeler   saf madde değildir
Heterojen Madde
Özelliği ve bileşimi her yerinde aynı olmayan maddelerdir.Heterojen maddeler birer karışımdır. Çamurlu su, toprak, ayran, yağlı süt gibi
 
1. ÖRNEK
Aşağıdakilerden hangisi heterojen madde örneğidir?
A) Hava B) Yağmur damlası
C) Sis kümesi D) Bakır parçası
ÇÖZÜM
Bakır bir elementtir. Yağmur damlası su olup bileşiktir.
Element ve bileşiklerin tümü homojendir. Hava
homojen bir gaz karışımdır.
Sis ise, havadaki su buharının yoğunlaşması sonucu
oluşan su damlacıklarının havada asılı kalmasıdır. Sis
kümesi heterojen madde örneğidir.
Yanıt: C
 
Saf Maddeler (element ve bileşikler)
Kendine özgü ayırt edici özellikleri olan maddelerdir.
Sabit basınçta erime ve kaynama noktaları değişmez.
Aynı cins atom ya da moleküllerden oluşurlar.
Fiziksel yöntemlerle kendilerinden farklı türde daha basit maddelere ayrışmazlar.
Yapıları homojendir.
Belirli sembol ya da formülleri vardır.


Element
Aynı cins atomlardan oluşan arı maddelere denir. Demir, gümüş, bakır, hidrojen, oksijen gibi.
Elementler,
En basit arı maddelerdir.
Aynı cins atom içerir.
Özelliğini gösteren en küçük taneciği atomdur.
Homojendir ve belirli bir sembolü vardır.
Fiziksel ve kimyasal yöntemlerle, kendinden daha basit maddelere ayrışmaz.
Sabit basınç altında erime, kaynama ve donma noktası   ile özkütlesi belirlidir.
Elementler özelliklerine göre, metaller, ametaller ve soygazlar olmak üzere sınıflara ayrılır.
Metal ve Ametallerin Özellikleri
Metaller Ametaller
Yüzeyleri parlaktır. Yüzeyleri mattır.
Isı ve elektrik akımını iletirler.
Isı ve elektrik akımını iletmezler   (grafit [C] hariç).
Tel ve levha haline gelebilirler.
Tel ve levha haline gelmezler.
Kırılgandırlar.
Cıva (Hg) hariç oda koşullarında   katıdırlar.
Oda koşullarında katı, sıvı ve gaz halinde bulunurlar.
Bileşiklerinde yalnız pozitif (+) değerlik alırlar.
Bileşiklerinde hem (+), hem de (–) değerlik alırlar.
Kendi aralarında bileşik oluşturamazlar. Alaşım denilen
homojen karışımları oluştururlar.
Hem kendi aralarında, hem de metallerle bileşik oluştururlar.
Atomik (Mg, Na, K, Fe, AI) yapıdadırlar.
Genellikle N2, O2, F2, S8, P4   gibi moleküllü yapıdadırlar.
Elementler sembollerle gösterilir.
Elementlerin sembolleri, Latince isimlerinin ilk harfi kullanılarak belirtilir. Eğer Latince isimlerinin ilk harfi aynı
olan birden çok element varsa, ilk harfin yanında sonraki    harflerden biri daha kullanılır.
Sembol yazılırken, ilk harf büyük, ikinci harf küçük yazılır.
Aşağıda bazı önemli metal ve ametallerin adı ve sembolü verilmiştir.
Demir Fe
Sodyum Na
Kurşun Pb
Kalsiyum Ca
Magnezyum Mg
Gümüş Ag
Bakır Cu
Çinko Zn
Alüminyum AI
Altın Au
Kalay Sn


2. ÖRNEK
N2, NO ve Co maddeleri ile ilgili, aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) Üçü de arı maddedir.
B) N2 ve NO birer bileşiktir.
C) Üçü de homojen maddedir.
D) Co bir elementtir.
ÇÖZÜM
Co ve N2 maddeleri birer elementtir. Farklı tür atomlardan oluşan NO ise bileşiktir. Elementler ve bileşikler
arı madde olup tümü homojendir. Buna göre, NO bileşik ancak N2 bileşik değil elementtir.
Yanıt: B
 
Molekül
Birbirine kovalent bağlarla bağlanmış aynı cins ya da farklı cins atomların oluşturduğu nötr atom kümelerine
molekül denir.
Aynı tür atomlardan oluşan moleküllere element molekülü denir. Örneğin H2 (hidrojen) O2 (oksijen), N2
(azot), CI2 (klor) birer element molekülüdür.
Farklı cins atomlardan oluşan moleküllere bileşik molekülü denir.
H2O (su), CO2 (karbon dioksit), CH4 (metan), C6H12O6 (şeker), C2H5OH (alkol), NH3 (amonyak) birer
bileşik molekülüdür.
Bileşik
İki ya da daha çok farklı tür elementin, belirli oranlarda kimyasal tepkime sonucu, birleşerek oluşturdukları
yeni türdeki maddelere bileşik denir. Bileşikler farklı cins atom içeren saf maddelerdir. CO2, H2O, NaCI,
C6H12O6, H2SO4, NaOH, C2H5OH gibi.
Farklı cins atomlardan oluşan, aynı cins molekülleri içerirler.
Belirli formülleri vardır.
Bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında belirli (sabit) bir oran vardır.
Oluşumları sırasında ısı alışverişi olur.
Daha basit maddelere, fiziksel yolla ayrışmaz, kimyasal    yolla ayrışırlar.
Bileşiği oluşturan maddeler, kendi özelliklerini kaybeder.
Homojendirler, sabit basınç altında belirli bir erime, kaynama ve donma noktaları ile özkütleleri vardır.


3. ÖRNEK
Metal ve ametallerle ilgili, aşağıdaki açıklamalardan   hangisi yanlıştır?
A) Metaller tel ve levha haline gelir, ametaller gelmez.
B) Isı ve elektrik akımını metaller iletmez, ametaller iletir.
C) Metaller kendi aralarında bileşik oluşturamazlar.
D) Ametaller hem kendi aralarında hem de metallerle bileşik oluştururlar.
ÇÖZÜM
Isı ve elektrik akımını metaller iletir, ametaller iletmez. Ametallerden yalnız grafit (C) ısı ve elektrik akımını iletir.
Yanıt: B
4. ÖRNEK
Homojen görünümlü X maddesi fiziksel yolla daha basit maddelere ayrışmıyor.
Buna göre, X maddesi ile ilgili, aşağıdaki açıklamalardan hangisinin doğruluğu kesin değildir?
A) Kimyasal yolla ayrışabiliyorsa, bileşiktir.
B) Hal değişimi sırasında sıcaklığı sabit kalıyorsa, elementtir.
C) Aynı cins atom içeriyorsa, elementtir.
D) Farklı cins atom içeriyorsa, bileşiktir.
ÇÖZÜM
Homojen görünümlü X maddesi fiziksel yolla daha basit maddelere ayrışmadığına göre, karışım değildir.
Element ya da bileşiktir.
Kimyasal yolla ayrışabilen ve farklı cins atom içeren maddeler bileşiktir.
Aynı cins atom içeren maddeler elementtir. Hal değişimi sırasında sıcaklığı değişmeyen madde element te olabilir, bileşik te olabilir.
Yanıt: B
 
Karışım
İki ya da daha çok maddenin özelliklerini kaybetmeden istenilen oranlarda karıştırılmasından oluşan   maddelere karışım denir. Hava, tuzlu su, ayran, çamurlu    su, tunç, lehim, kolonya, maden suyu, gazozgibi.
Farklı cins atom ve farklı cins molekül içerirler.
Formülleri yoktur.
Daha basit maddelere fiziksel yolla ayrışırlar.
Karışanları arasında belirli bir oran yoktur. Her oranda
oluşabilirler.
Oluşumları sırasında genellikle ısı alışverişi olmaz.
Karışımı oluşturan maddeler, özelliklerini kaybetmezler.
Homojen ya da heterojen olabilirler.
Erime, kaynama ve donma noktaları ile özkütleleri belirli değildir.

5. ÖRNEK
Aşağıdakilerden hangisi bileşik ve karışımların ortak özelliği değildir?
A) Farklı türde atom içermesi
B) Daha basit maddelere ayrışabilmesi
C) Bileşenleri arasında sabit bir oran bulunması
D) Homojen görünümde olması
ÇÖZÜM
Bileşik ve karışımların ikisi de;
Farklı tür atom içerir ve daha basit maddelere ayrışırlar.
Bileşiklerin tümü ile karışımlar bir bölümü homojendir.
Bileşenleri arasında sabit (belirli) bir oran bulunması, bileşiklerin özelliğidir. Karışımda, karışan
maddeler arasında belirli bir oran yoktur.
Yanıt: C
6. ÖRNEK
Element ve bileşiklerle ilgili, aşağıdaki açıklamalardan
hangisi doğrudur?
A) Elementler homojen, bileşikler heterojendir.
B) Elementler arı madde, bileşikler arı madde değildir.
C) İkisi de farklı cins atom içerirler.
D) Kendisinden daha basit maddelere elementler ayrışmaz, bileşikler ayrışır.
 
ÇÖZÜM
Element ve bileşiklerin ikisi de;
Arı maddedir ve homojendir.
Elementler aynı cins atom, bileşikler farklı cins atom içerir.
Daha basit maddelere, elementler ayrışmaz, bileşikler kimyasal yolla ayrışır.
Yanıt: D
 
7. ÖRNEK
Oda koşullarındaki homojen X, Y ve Z sıvılarından biri element, biri bileşik, diğeri karışımdır.
Bu sıvılarla ilgili, aşağıdaki bilgiler veriliyor.
Daha basit maddeler Y ile Z ayrışıyor, X ayrışmıyor.
Sabit basınçta kaynarken, X ile Z nin sıcaklığı değişmiyor, Y ninki değişiyor.
Buna göre, X, Y ve Z sıvıları ile ilgili, aşağıdaki   açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) Y ve Z maddeleri farklı cins atom içerir.
B) X elementtir.
C) Y maddesi bileşik, Z maddesi karışımdır.
D) Y maddesi bir çözeltidir.
ÇÖZÜM
Daha basit maddelere ayrışmayan X maddesi element, ayrışabilen Y ve Z maddelerinden biri bileşik, diğeri
karışımdır. Sabit sıcaklıkta kaynayan X ile Z birer arı maddedir. X element olduğuna göre, Z de bileşiktir. Kaynarken   sıcaklığı değişen Y maddesi karışımdır. Homojen bir karışım olduğu için Y maddesi çözeltidir.
Yanıt: C
Homojen Karışımlar
Özellikleri (renk, tat ve bileşenlerinin dağılımı) ve görünümü her yerinde aynı olan karışımlara homojen
karışım denir. Homojen karışımlara çözelti denir. Karışımı oluşturan maddeler gözle ya da mikroskopla görülmezler. Maddeler birbiri içinde çözünürler. Bileşenlerinin dağılımı ve özkütle her yerinde aynıdır.
Şekerli su, tuzlu su, kolonya, mürekkep, gazoz hava   ve alaşımlar (çelik, lehim, bronz, pirinç, tunç) homojen karışımlardır.
Gazlar birbirleriyle her zaman homojen karıştıklarından, daima homojen karışım oluştururlar
 
Heterojen Karışımlar
Özellikleri (renk, koku, görünüş, bileşenlerinin dağılımı)her yerinde aynı olmayan maddelerdir.
Karışımı oluşturan maddeler gözle görülebilir.
Ayran, çamurlu su, yağlı su, kumlu su, benzin – su karışımı ve süt gibi basit karışımlar heterojen maddelerdir.
Bileşenlerinin fiziksel hallerine göre, özel heterojen karışımlar;
Süspansiyon
Emülsiyon
Aerosol
olarak sınıflandırılabilir
Süspansiyon
Bir katının bir sıvı içinde çözünmeden küçük parçacıklar halinde dağılması ile oluşan karışımlardır. Tebeşir
tozu ve su, meyve suyu, ayran, çamurlu su bu tip karışımlardır. Süspansiyon türü maddeler bekletildiklerinde
katı dipte toplanır. Aşağıda süspansiyona ait örnek verilmiştir. Su ile toprak karıştırılırsa, çamurlu su oluşur. Çamurlu su bekletilirse, toprak çamur şeklinde dibe çöker.
Emülsiyon: Birbiri içinde çözünmeyen ve özkütleleri farklı iki sıvıdan birinin diğeri içinde dağılmasıyla
oluşan heterojen karışımdır. Bekletilirse özkütlesi küçük olan sıvı üstte, diğeri kabın altında toplanır.
Aerosol: Bir sıvı ya da bir katının gaz içinde dağılmasıyla oluşan heterojen karışımlardır. Sprey şeklindeki
böcek öldürücü ilaçlar sis ve duman birer aerosoldür.
8. ÖRNEK (2003–ÖOS)
X, Y ve Z olarak adlandırılan üç kaptan birinde element, diğerinde bileşik, bir diğerinde ise karışım olduğu
bilinmekte ancak hangi kapta hangi maddenin bulunduğu bilinmemektedir.
Bu maddelerden,
X ve Y kaplarındaki maddelerin kaynama süresince sıcaklıkları değişmemektedir.
Z kabındaki maddenin kaynama süresince sıcaklığı artmaktadır.
Y kabındaki madde kimyasal yolla ayrıştırılabilmektedir.
Buna göre, X, Y ve Z kaplarındaki maddeler için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
   X deki     Y deki      Z deki  
    Madde   madde      madde
A) Karışım Bileşik Element
B) Element Karışım Bileşik
C) Bileşik Element Karışım
D) Element Bileşik Karışım



ÇÖZÜM
Element ve bileşikler arı maddedir. Hal değişim sırasında sıcaklıkları değişmez.
Karışımların hal değişim sırasında sıcaklıkları değişir.
Daha basit maddelere, elementler ayrışmaz, bileşikler kimyasal yolla ayrışır, karışımlar fiziksel yolla ayrışır.
Buna göre, kaynama süresince sıcaklığı artan Z karışım, sıcaklığı değişmeyen X ve Y arı maddedir. Kimyasal
yolla ayrıştırılabilen Y bileşiktir. Kimyasal yolla ayrışmayan   X ise, elementtir.
Yanıt: D
9. ÖRNEK
Homojen görünümlü X sıvısı, fiziksel yolla kendisinden
daha basit maddelere ayrışabilmektedir.
Buna göre, X maddesi ile ilgili,
I. Belirli bir formülü yoktur.
II. Farklı cins atom içerir.
III. Belirli bir özkütlesi ve kaynama noktası yoktur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III
C) I ve II D) I, II ve III
ÇÖZÜM
X sıvısı, fiziksel yolla kendisinden daha basit maddelere
ayrışabildiğine göre karışımdır. Karışım olduğu
için, belirli bir formülü yoktur. Özkütlesi ve kaynama noktası
belirli değildir. Farklı cins atom içerir.
Yanıt:D




                   SES
    Ses kaynakları titreşerek ses meydana getirir. Titreşim, bir cismin ileri geri gidip gelme hareketidir. Ses veren her şey titreşir. Titreşen cisimler ses oluşturur. Ses veren cisimler esnektir. Esnek olan cisimler ses dalgaları meydana getirebilir ve ses dalgalarını iletebilir.
 Ses üreten varlıklara ses kaynağı denir.Ses madde değil, enerjidir
        SESİN OLUŞMASI VE YAYILMASI
 Ses dalgaları titreşim kaynağından enerji taşırlar. Bu enerji, çeşitli ortamlar tarafından iletilir. Bu esnada ortam yer değiştirmez, hareket eden madde değil, hareket enerjisidir.Su yüzeyindeki dalgalar ile havada yayılan ses dalgaları farklıdır. Su dalgalarını gördüğümüz halde, ses dalgalarını göremeyiz. Ses dalgaları havada küresel olarak yayılır. Cisimlerin titreşmesi ile meydana gelen sesin kulağımıza kadar gelebilmesi için ses kaynağı ile kulağımız arasında katı-sıvı-gaz gibi esnek bir ortamın bulunması gerekir.
 Yani ses boşlukta yayılmaz. Sesin farklı ortamlarda yayılma hızı da farklıdır.
   Sesin yayılma hızı bazı etkenlere bağlı olarak değişir.Bunlar;
1- Sesin yayılma hızı ortamın sıcaklığına bağlıdır.
   Sesin 0ºC de havada yayılma hızı 331m/s olduğu halde 20ºC de 344 m/s ‘dir. Sıcaklık artıkça sesin o ortamdaki yayılma hızı da artar.
2- Sesin yayılma hızı ortamın cinsine bağlıdır.
    Ses katı maddelerde en hızlı, gaz maddelerde ise en yavaştır.
3-Sesin yayılma hızı ortamın yoğunluğuna bağlıdır.
Ortamın yoğunluğu arttıkça sesin yayılma hızı da artar.
    Ses oluştuğu ortamlarda dalgalar halinde yayılır.
 Titreşen her madde ses oluşturur.Fakat bu oluşan ses dalgaları aynı değildir. Ses dalgalarının bazı özellikleri vardır.Bunlardan biri genliktir. Bir dalga tepesi ile dalga çukuru arasındaki mesafenin yarısına genlik denir.Bir çukur ve birde tepeden oluşan ( bir dalga boyu) dalgaya da periyot denir.
 
YANKI: Ses dalgalarının bir engele çarptıktan sonra yansıyıp geri dönmesi olayına yankı denir.
Bir engele ses dalgalarını gönderip engelden yansıyan sesin, tekrar geri dönmesi arasında geçen süreden engelin uzaklığı tespit edilir.
 Gemilerde deniz derinliğinin saptanması, balık sürülerinin izlenmesi,batık gemilerin yerinin saptanması için sonar cihazları kullanılır. Sonar cihazları suyun sesi iletmesi sayesinde çalışır.
    Yankı olayının gerçekleşmesi için gerekli en küçük uzaklık 20ºC de yaklaşık 17 metredir. Engelle aramızdaki uzaklık 17 metreden küçük ise, yansıyıp geri dönen ses dalgalarını ayırt edemeyiz.
       
       REZONANS:Bir ses kaynağından yayılan ses dalgaları çevredeki bazı ses kaynaklarını etkileyerek titreştirebilir.
 Frekansları aynı olan kaynaklardan biri titreştirildiğinde, diğer ses kaynağının etki ile titreşmesi olayına rezonans denir.
 
          SESİN ÖZELLİKLERİ
 Bir sesi, başka bir sesten ayıran özellikler vardır.Sesin özellikleri şunlardır:
1-Sesin şiddeti
2-Sesin yüksekliği
3-Sesin tını
           
 1-SESİN ŞİDDETİ:
   Sesin uzaktan veya yakından duyulabilme özelliğidir.Uzaktaki birine sesimizi duyurabilmemiz sesin şiddetine bağlıdır.Ses dalgalarında genlik ne kadar büyük olursa sesin şiddeti de o kadar büyük olur. Ses şiddetine gürlük de denir.
   Ses şiddeti birimi desibeldir(dB).Yani sesin bir dalga boyundaki gücüdür.
  
      GÜRÜLTÜ:Düzensiz frekanslı sesler gürültü olarak adlandırılır.  Bir sesin gürültü olup olmadığı ses düzeyine bakılarak belirlenir. Ses düzeyi, ses şiddeti ile ilgilidir.
     İşitilebilen en hafif şiddetindeki ses 0 (sıfır) desibel olarak kabul edilir. Buna işitme eşiği denir. Normal konuşma sesi 30-60 dB arasındadır.
Bazı seslerin şiddeti şu şekilde belirtilebilir.
0db İnsanın duyabildiği en düşük ses şiddeti
60  dB Normal konuşma veya daktilo sesi         
90  dB Kamyon sesi veya çim biçme makinesi sesi
100 dB Asfalt delme makinesi
115 dB Konser veya barlarda yüksek sesli müzik        
140 dB Jet uçağı sesi
Genel olarak 85 dB üzerindeki sesin kulağa zararlı olacağı kabul edilir
           
2-SESİN YÜKSEKLİĞİ:
   İnce sesi kalın sesten ayıran özelliktir.Bir sesin ince veya kalın olması, o ses kaynağının titreşim sayısına bağlıdır.
     Bir ses kaynağının bir saniyedeki titreşim sayısına frekans denir.Frekans birimi hertz’dir. Hz ile gösterilir. Ses kaynakları çok hızlı titreşirlerse ince (tiz), az titreşirlerse kalın(pes) ses verir.Yani frekansı büyük olan ses, frekansı küçük olan sesten daha incedir.  

Titreşen bir telin frekansı;
1-      Telin boyuna (Telin boyu arttıkça frekansı küçülür, ses kalınlaşır)
2-      Telin gerginliğine (Telin gerginliği arttıkça frekans büyür, ses inceleşir)
3-      Telin kesitine (Tel kalınlaştıkça frekans küçülür, ses kalınlaşır)
4-      Telin cinsine     bağlıdır.
 İnsanların duyabileceği ve üretebileceği seslerin belli frekans değerleri vardır.Normal bir insan kulağı 20Hz ile 20000 Hz arasındaki sesleri duyabilir. Frekansı 20000 Hz’nin üstünde olan sese ultrasyon denir.
 
3- SESİN TINI:
 Her ses kaynağı kendine özgü ses çıkarır.Keman sesini mandolinden, kaval sesini flütten ayıran özelliktir. Aynı yükseklikte ve aynı şiddette başka başka müzik aletlerine ait sesleri kulağımız ayırt edebilir.İşte sesin bu özelliğine sesin tını adı verilir.
 
SES YALITIMI:Gürültüyü oluşturan ses olduğuna göre sesi geçirmeyen ve daha az geçiren maddelerin kullanılması gürültüyü önler.
 Günümüzde ses yalıtımı sağlayan malzemeler üretilmektedir. Lastik, pamuk, yün, keçe ve halı gibi maddeler sesi az iletir, yansıtmaz, söndürür.Tahta, demir, bakır, alüminyum, taş ve beton gibi maddeler ise sesi iyi iletir.
SES KAYDI: Ses Kaydeden Araçlar İlk ses kaydı "fonograf" denen bir araçla yapılmıştır. (Thomas Edison tarafından 1877'de icat edilmiştir) Zamanla bu alanda çeşitli araçlar geliştirilmiştir. Gramafon, teyp ve modern stüdyolardaki kayıt araçlarıdır. İlk ses kaydı fonografta sesler, mum silindirlere kayıt yapılıyordu. Dönen taş plaklara kaydedilir.
Sesin banda kaydedilmesiyle ses kaydı gelişti. Sesli bir filmde ses, filmin kenarına kaydedilir. Müzik kasetleri, sesin kaset içinde banda kaydedilmesiyle istediğimiz zaman,kaset çalarla tekrar sese dönüştürmemizi sağlar.

SES İSKANDİLİ
    Ses iskandili sesi ölçen bir alettir ses yalıtımında ve yankı oluşumunda kullanılan maddelerden oluşur.Ses iskandili sesi ölçtüğü için ses uzmanlıklarında da kullanılır. Sesi algılayarak ölçer.Yankıları algılayabilir.Buda onu daha çok özelleştiren bir özelliğidir. Gece kulüplerinde  zabıtalar sesin şiddetini ölçmek için , sinema, tiyatro, konser salonu gibi mekanların ses yalıtımları, akustik düzenleri için kullanılır.Ses yalıtımında ve yankı oluşumunda
kullanılan maddelerden oluşur.



 
         SORULAR
1-Bağlamada titreşerek ses meydana getiren………
flütte ise ……………….. dır.
2-Bir sesi diğer seslerden ayıran özellikler nelerdir?
…………………………………………………………………………………………………………………
3- Bir ses kaynağından çıkan sesin uzaktan duyulabilmesi sesin hangi özelliğidir?............
……………………………………………..
4- 
Yukarıdaki şekillerde A ve B ile belirtilen tellerden hangisinde meydana gelen sesin şiddeti en azdır?
………………………………………………..
5- Frekans nedir?
……………………………………………………………………………………………………………………
6-Sesin kalın veya ince olması sesin hangi özelliğine bağlıdır?..................................................................
7-Saniyede 290 defa titreşen ses kaynağının frekansı nedir?....................................................................
8-Çalmakta olan bir müzik setinden uzaklaştığımızda, sesin hangi özelliği azalır?.......................................
………………………………………………………
9- Titreşen bakır bir telin verdiği sesin kalın olabilmesi için telin boyu, gerginliği ve kesiti nasıl olmalıdır?
…………………………………………………………………………………………………………………..
10-İki müzik aletinin verdiği aynı frekanstaki seslerin farklılığını belirten özellik sesin hangi özelliğidir?
……………………………………………………
11-İnce sesi, kalın sesten ayıran özellik nedir?
………………………………………………..
12-Sesin rahatsız edici olmasını hangi özellikleri etkiler?..............................................................
13-Sesi az ileten maddelere örnekler veriniz.
……………………………………………….
14-İşitilebilen en hafif şiddetteki ses kaç desibeldir?
…………………………………………………..
15-Rezonans nedir?
………………………………………………………………………………………………………………….
 
        TEST
1- Sesin yayılma hızı aşağıdakilerden hangilerine bağlıdır?
 I-Ortamın sıcaklığına
 II-Ortamın cinsine
III-Ses kaynağının frekansına
 
A) Yalnız I               B) I ve II
C) Yalnız II             D) I,II ve III
 
2- Aşağıdaki ses kaynaklarından hangisinde titreşen farklı bir maddedir?
A) Gitar                          B) Flüt
C) Mandolin                   D) Bağlama
 
3- Desibel (dB) sesin hangi özelliğinin ölçü birimidir?
A) Yükseklik                     B) Tını
C) Şiddet                            D) İncelik- kalınlık
 
4- Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Frekans arttıkça ses incelir.
B) Katılar sesi iyi iletmez.
C) Bir telin gerginliği arttıkça ses incelir.
D)Sesin şiddeti kaynaktan uzaklığa bağlı olarak değişi
 
5- Sesin havadaki hızı hangi sıcaklıkta daha fazladır?
A) 0ºC         B12ºC         C)20ºC           D) 25ºC
 
6-Su içerisinde, aralarında 6000 m uzaklık bulunan iki noktanın birinden gönderilen sesin diğerine ulaşması kaç saniyede gerçekleşir?(Sesin sudaki hızı 1500m/sn)
A)1              B)1,5               C)2           D)4
 
7- Titreşen bir telin hangi özelliğinin artması frekansını arttırır?
A) Genlik     B) Gerginlik    C) Kesit    D) Boy
 
8- Bir telin, denge konumundan az veya çok ayrılarak titreştirilmesi sonucu sesin hangi özelliğini değiştirmiş oluruz?
A) Şiddetini                 B)Tınını    
C)Yüksekliğini            D)Frekansını
 
9-Bir sesin ince veya kalın olması onun hangi özelliğine bağlıdır?
A)Şiddetine                 B)Frekansına
C)Genliğine                D)Kaynağın cinsine
 
10-Aşağıdaki bakır tellerden hangisinin sesi en kalındır?
A)Kısa-kalın-gergin         B)Uzun-ince-gergin
C)Uzun-kalın-gevşek       D)Kısa-ince-gevşek
 
11-Bağlama ve kemanın verdiği ‘’mi’’ sesinin frekansları aynı olduğu halde duyulan ses farklıdır.Bu farklılığa neden olan sesin hangi özelliğidir?
A)Sesin yüksekliği            B)Sesin tını
C)Sesin Frekansı               D)Sesin şiddeti
 
12-Aşağıdaki notalardan hangisinin frekansı daha büyüktür?
A)Re          B)Fa          C)La       D)Si
 
13- Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)İnsan kulağı frekansı 20-20000Hz olan sesleri duyabilir.
B)Sesin şiddet birimi dB’dir.
C)Ses yalıtımında Lastik,yün ve pamuk gibi maddeler kullanılır.
D)Ses kaydedilemez
14-Bir adam karşısındaki dağ yamacından ne kadar uzakta durmalıdır ki sesinin yankısını 10 saniye sonra duyabilsin?
A)340 m        B)690 m          C)1700 m         D)3400 m
 
15-Aşağıdakilerden hangisinin azalması bir telin titreşim sayısını azaltır?
A)Boy        B)Kesit       C)Gerginlik       D)Genlik
 
16-Televizyonun sesini açmakla sesin hangi özelliğini değiştirmiş oluruz?
A)Şiddetini                 B)Frekansını
C)Yüksekliğini           D)Tınını
 
17- I-Telin boyu
       II-Telin gerginliği
      III-Telin cinsi
       IV-Telin kesiti
        V-Telin rengini
Yukarıdakilerden hangilerinin değişmesi ile bir telin frekansı değişir?
A)I,IV                          B)I,II,III ve IV     
C)II,IV ve V                D)II,III ve V
 
18-Aşağıdakilerden hangisinin frekansı 20 Hz den daha küçüktür?
A)Bağlama tellerindeki titreşim sesi
B)Flütteki hava titreşimlerinin sesi
C)Cep telefonunun çalarken titreşmesi
D)Depremde yerkabuğunun titreşmesi
 
19- I-Şiddeti
     II-Frekansı
    III-Tını
Hangisi veya hangileri, sesin rahatsız edici olmasında etkendir?
A)Yalnız I              B)Yalnız II       
C) I ve II                D)I,II ve III
 
20-Gerginlikleri ve cinsleri aynı olan aşağıdaki tellerden hangisinin titreşim sayısı en fazladır?
A)40 cm, 0,1cm²                  B)50 cm, 0,1 cm²
C)40 cm, 0,3 cm²                 D)50cm, 0,2 cm²
 
21-Tiyatro, sinema, toplantı salonlarının duvarları, sesin yankı yapmaması için hangi madde ile kaplanmalıdır?
A)Tahta                    B)Alüminyum
C)Teneke                 D)Kumaş
 
22-Titreşen bir telin çıkardığı sesin frekansını azaltmak için aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır?
A)Telin boyu uzatılmalı
B)Telin gerginliği arttırılmalı
C)Telin kalınlığı (kesiti) azaltılmalı
D)Telin şiddeti (genliği) arttırılmalı
 
 
 
 
23-Ses, aşağıdaki ortamlardan hangisinde daha hızlı yayılır?( KLJ-1994)
A)Tuzlu suda
B)Derinliği fazla olan gölde
C)Sıcaklığı 21ºC olan havada
D)Sıcaklığı 0ºC olan demir yolu rayında
 
24-Gölün su yüzeyinde tabanına dik olarak gönderilen sesin yankısı 2 saniye sonra ses kaynağına geri geldiğine göre gölün derinliği kaç metredir?(Sesi sudaki hızı 1500m/sn) (DPY-1993)
A)750     B)3000     C)1500         D)6000
 
25- Eşit hacimli deney tüpleri, farklı miktarlarda su ile doldurularak aynı şiddetle üflendiğinde hangisinden çıkan ses daha incedir?(AL-1991)
     A)               B)                C)                D)
   8 cm³         6 cm³           4 cm³          2 cm³
 
26-Aşağıdakilerden hangisi ince sesi kalın sesten ayıran özelliktir?(DPY-1991)
A)Saniyedeki titreşim sayısı   
B)Farklı kaynaklardan çıkması
C)Dalgalar halinde yayılması
D)Hafif veya kuvvetli olması
 
27- Frekansları aynı olan ses kaynaklarından birisinin titreşiminin diğerini etkileyerek titreştirmesine ne denir?(KLJ-1995)
A)Rezonans     B)Sesin şiddeti   C)Yankı        D)Tını
 
28-Sesin yayılma hızı aşağıdakilerden hangilerine bağlıdır?(AL-1995)
    I-Ses dalgalarının yansımasına
   II-Ortamın cinsine
 III-Ortamın sıcaklığına
A)Yalnız III          B)I-II          C)II-III          D)I-II-III
 
29-Ses ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
(KLJ-1990)
A)Katı, sıvı ve gaz ortamlarında dalgalar halinde yayılır.
B)Ses dalgalarının hızı ışık hızından azdır.
C)Sesin oluşabilmesi için mutlaka bir titreşim olmalıdır.
D)Ses; havada, katı ve sıvılarınkinden daha hızlı yayılır.
 
30-Ses kaynağından çıkan sesin bir engele çarptıktan sonra kaynağın bulunduğu yerden duyulmasına ne denir?(KLJ-1996)
A)İletim         B)Yayılma      C)Yankı     D)Titreşim
 




                        7.SINIF          FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ELEMENT , BİLEŞİK TEST
 

 
1.    Aşağıdakilerden hangisi elementlerin özelliklerinden değildir?
A)Formüllerle gösterilirler
B)En küçük parçası atomdur
C)Homojendirler
D)Daha basit yapılı maddelere ayrılmazlar
2.    Aşağıdakilerden hangisi element sembolü değildir?
A)Ca         B)C       C)CO         D)Co
 
3.   Aşağıdakilerden hangisi saf değildir?
A)Demir B)Şekerli su    C)Helyum   D)Su
4.    Aşağıda verilen elementlerden hangisini sembolü yanlış yazılmıştır?
A) Çinko          : Zn           B) Gümüş    : Hg
C) Bakır           : Cu           D) Potasyum : K
5.    Elementlerin sembolleri hangi dildeki adlarından türetilmiştir?
A)Türkçe    B)İngilizce   C)Yunanca D)Latince
6.Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır
A)Metal + metal             Metalik bağ
B)Metal + Ametal          İyonik bağ
C)Ametal + ametal        Kovalent bağ
D)Ametal + metal          Ametalik bağ
 
7. Aynı iki ametal atomunu bir arada tutan kuvvet aşağıdaki kimyasal bağlardan hangisidir?
   A)İyonik bağ           B)Polar kovalent bağ
C)Hidrojen bağı         D)Apolar kovalent bağ
 
8. Aşağıdaki moleküllerden hangisindeki
atomları bir arada tutan bağ,polar kovalent bağdır?
 
A)Su molekülü            B)Hidrojen molekülü
C)Oksijen molekülü   D)Metalik bağ
 
9. Atomları arasında elektron alış verişi sonucu oluşan pozitif ve negatif iyonların arasında bağ aşağıdakilerden hangisidir?
A)Polar kovalent bağ   B)İyonik bağ
C)Apolar kovalent bağ   D)Metalik bağ
 
10.Aşağıdaki moleküllerden hangisi atomlarını bir arada tutan kuvve t%100 kovalenttir?
A)Su molekülü
B)Hidrojen klorür molekülü
C)Amonyak molekülü
D)Azot molekülü
 
11.+1 yüklü iyon,-2 yüklü iyon durumuna geçerken aşağıdaki değişikliklerden hangisi olur?
A)3e-alır                B)3e-verir 
 C)2e-alır              D)2e-verir
 
 
 
 
12.Notral element atomu elektron kaybettiğinde aşağıdakilerden hangisi olur?
A)Kütle numarası değişir   B)Atom numarası artar
C)Nötron sayısı azalır         D)Elektron sayısı azalır
 
13.Uygun sayıda pozitif ve negatif iyonun oluşturdukları molekül,hangi tür kimyasal bağ içerir?
A)İyonik      B)Kovalent      C)Metalik D)Hidrojen
14.Aşağıdaki bağlardan hangisi molekül arası bağdır?
A)İyonik     B)Hidrojen   C)Kovalent     D)Metalik
 
15.X+1 iyonu ile X-2 iyonları arasında kurulan molekülün formülü aşağıdakilerden hangisi olur?
A)XY       B)X2Y          C)XY2     D)X2Y2
 
16. +1 yüklü sodyum atomu ile –1 yüklü klor atomu arasındaki çekim kuvveti sonucu sofra tuzu (NaCl)bileşiği oluşur. Sofra tuzu molekülünü oluşturan atomlar arasındaki çekim kuvvetine ne ad verilir?
A)Kovalent bağ      B)Elektriksel çekim
C)Nötürleşme        D)Analiz
17. Atomlar bileşik oluştururken neden elektron alış verişi ya da elektron ortaklığı kurar?
I.Soy gazlara benzemek için
II:Son enerji düzeylerini tam olarak elektronlarla doldurmak için
III.Kararlı hale gelmek için
 
A)I-II        B)I-III         C)II-III          D)I-II-III
18 . İyon oluşması için,bir atoma aşağıdakilerden hangisi eklenmelidir?
A ) Proton      B ) Nötron C)Elektron D) Isı enerjisi
 
 
19. Bir iyondaki elektron sayısının belirlenmesi için,aşağıdakilerden hangilerinin bilinmesi zorunludur?
       I.Proton sayısı              II.Nötron sayısı
        III. İyonun kütlesi      IV. İyonun yükü
        A ) I-II     B ) II-III C ) II-IV          D ) III-IV
20. Proton sayıları aynı, nötron sayıları farklı atomlara ne ad verilir?
A ) Element     B ) Molekül C ) İzotop    D ) Metal
 
21.    Nötr bir atom elektron verirse;
 A )   (+)   değerli olur   B ) (-) değerli olur.
 C ) (0) değerli olur    D ) Değeri değişmez.
 22 .       11Na atomunun enerji katmanlarındaki elektron dağılımı aşağıdakilerden hangisidir?
A ) 2-8-2        B ) 2-8-1   C ) 2-8       D ) 2-8-3
 
23.Bir atom iyon haline geçerken aşağıdakilerden hangilerinin sayısı değişmez?
A ) Proton                              B ) Elektron
C ) Nötron ve proton           D ) Nötron 
 
 
 
 
24.    17 X atomunun iyon halinde elektron sayısı 14 olduğuna göre bu iyon aşağıdakilerden hangisidir?
A )   18 X+3                 B )   17X+3      C )   17X-3    D ) 14X+3
 
25. Suyun molekül formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) H-O-H     B) H2O     C) HO        D) HOH
 
26.   Atomda izotopluğun oluşmasında aşağıdaki taneciklerden hangisi rol alır?
 A ) Proton                      B ) Elektron
C ) Proton ve elektron    D ) Nötron
 
27- Zıt yükü iki iyonun birbirini çekmesi sonucu oluşan bağa ne ad verilir?
   A-İyonik bağ                   B-Kovalent bağ
   C-Epik bağ                       D-Sıkı bağ

28- İyonik bağ hangi elementler arasında oluşur?
   A- Metal; Metal            B- Ametal; Ametal
   C- Metal; Ametal            D- Ametal; Soy gaz

29- Aşağıdakilerden hangisinde iyonik bağ vardır?
   A-H2O              B-HCI     C-NaCI         D-CO2

30- Aşağıdakilerden hangisinde iyonik bağ vardır?
A- KCl        B- N2O5     C- SO2       D- CO2

31- Aynı veya farklı cins atomlar arasında, elektron ortaklığına dayanan bağa ne ad verilir?
   A-İyonik bağ               B-Kovalent bağ
   C-Epik bağ                  D-Hidrojenik bağ

32- Aynı cins iki atom arasında oluşan bağa ne ad verilir?
   A-İyonik bağ                B- Polar Kovalent bağ
   C- Apolar Kovalent bağ        D- Metal Bağı
33- Aşağıdakilerden hangisi kendi atomları arasında kovalent bağ oluşturmaz?
   A-Demir      B-Oksijen    C-Klor        D-Flor

34- Aşağıdakilerden hangisi apolar yapılı bir bileşiktir?
   A- O2            B- N2O4      C- H2O      D- NH3
35- Aşağıdakilerden hangisi ametallerin kendi aralarında oluşturdukları bileşiktir?
A- NaCl           B- CO2     C- MgO           D- FeO
36- Aşağıdakilerden hangisi polar kovalent bağ
içerir?
   A- H2          B- Cl2     C- HCl             D- O2

37- Aşağıdakilerden hangisi polar yapılı bir bileşiktir?
   A- H2              B- O2     C- H2SO4           D- N2



38- Aşağıdaki bileşiklerin hangisinde kovalent bağ bulunur?
   A- K2O            B- NH3     C- NaCl         D- AlCl3
39- XO2 bileşiği molekül (kovalent) yapılıdır. Buna
 
 
 
 
göre     aşağıdaki yargılardan hangileri kesinlikle doğrudur?      
  I- X metaldir.
   II- Bileşik,elektronların ortak kullanımı sonucu oluşmuştur.
      III- Bileşik suda çözünmez.
   A- I              B- II           C- I-III              D- II-III
40-  11X  ile   9Y atomları bileşik oluşturmak için hangi tür     bağ yapar?
   A-Kovalent                      B-Polar Kovalent
   C-Apolar Kovalent              D-İyonik

41-  I- X metal olup Y ile XY bileşiğini oluşturmaktadır.
II- ZY2 bileşiğinde Y ve Z atomları arasında elektron ortaklığı vardır.
    Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
   A- X ile Z arasında iyonik bileşik oluşur.
   B- ZY2 bileşiğinde bağ, polar kovalent bağdır.
   C- XY bileşiği katı halde elektriği iletmez.
   D- XY bileşiği molekül (kovalent) yapılıdır.

42- X  metal, Y metal, Z  ametaldir.
Yukarıda verilen elementler için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A- X ile Y kovalent bağ yapabilir.
B- X ve Z iyonik bağ yapabilir.
C- Y ve Z elektron vermeye yatkındır.
D- X ve Y bileşiklerinde yük kazanırlar

43- 19K  atomu ile   17Cl atomu arasında oluşan bileşik ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I- Formülü KCl; dir.
II- İyonik bağlıdır.
III- Kovalent bağlıdır.
A- I  B- II    C- I-II   D- I-III

 
 
 
 
44. Elementlerin elektron düzeni ile ilgili hangisi yanlıştır?
A) X  ) )            B) Y  ) )              C) Z ) )        
         2 1                    2 5                        2 2
 
D) T   ) ) )
          2 8 8
 
 
45.        Yapısında sadece A atomları bulunan maddelere ne ad verilir?
         a) Bileşik                           b) Karışım
         c) Element                         d) Çözelti
 
 
 
 
ELEKTRON DİZİLİŞLERİ –İYONLAR
 
1.    Nötr haldeki atomdan bir elektron uzaklaştığında, atom için aşağıdakilerden hangisi doğru olur?
A) Kütle numarası azalır
B) Atom numarası azalır
C) Negatif yüklü olur
D) Pozitif yüklü iyon olur
 
2.       Bir X iyonunun elektron sayısını bulabilmek için aşağıdakilerden hangileri bilinmelidir?
I.        Nötron sayısı
II.       İyonun yükü
III.     Proton sayısı
A) Yalnız I      B) I ve II    C) II ve III       D) I, II ve III
3.    Dublet kuralına uyan bir atomda kaç enerji seviyesi bulunur?
A) 1    B) 2      C) 3           D) 4
4.  
Element
Atom numarası
K
10
L
11
M
12
Yukarıdaki tabloya göre K, L ve M elementlerine ait, aşağıda belirtilen iyonların hangilerinde elektron sayıları aynıdır?
A) K+1 ile L – 2      B) K – 1 ile M+1
C) L+1 ile M – 2      D) M+2 ile K – 2
 
5.    X – 3 iyonunda 18 elektron ve 15 nötron bulunduran bir atomun kütle numarası kaçtır?
A) 30     B) 32      C) 34      D) 36
6.         iyonuyla L+2 iyonu eşit sayıda elektron bulundurduğuna göre; L atomunun atom numarası kaçtır?
 
A) 17   B) 18     C) 20      D) 21
 
7.   Oktet kuralına uyan bir atomda en az kaç enerji seviyesi bulunur?
 
A) 1    B) 2          C) 3             D) 4
 
8. X – 1 iyonunun elektron sayısıyla nötron sayısı eşittir. X’in kütle numarası 19 olduğuna göre, atom numarası kaçtır?
A) 20       B) 19        C) 10         D) 9
 
9. iyonu için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Proton sayısı elektron sayısından fazladır
B) Elektron sayısı 29 dur
C) Nötron sayısı 30 dur
D) Proton sayısı 26 dır
10.
İyon
Elektron
Nötron
X—1
16
16
Y+1
17
22
Z+3
17
20
       T
20
21
Tabloda X, Y, Z ve T harfleriyle, iyon hali gösterilen atomların hangileri birbirinin izotopudur?
A) X—Y     B) Y—Z       C) X—Z      D) Z—T
11.  elementi iyon haline geçerken ne yapar?
A) 1 e alır   B) 1 e verir   C) 2 e alır   D) 2 e verir
 
 
12.  atomu ile  iyonu için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Elektron sayıları eşit değildir
B) İzotopturlar
C) X’in 15 nötronu vardır
D) Y’nin elektron sayısı 15 tir
13. K – 2, L+2, M – 3, N+1 iyonlarının elektron sayıları eşit olduğuna göre, hangisinin atom numarası en küçüktür?
A) K       B) L          C) M              D) N
14. 
Element
Atom no
İyon hali
X
11
X+1
Y
12
Y+2
 
        Tabloda verilen bilgilere göre X+1 ve Y+2 iyonları için aşağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
 
I.Son yörüngelerindeki elektron sayıları eşittir
II.Kararlılık yönünden soy gazlara benzemişlerdir
III.     X+1 ve Y+2 iyonlarının proton sayıları, X ve Y atomlarının proton sayılarına eşit değildir
 
A) Yalnız I
B) I ve II
C) II ve III
D) I, II ve III
 
15. Kütle numarası, atom numarasının iki katından bir fazla olan X – 2 iyonunda 18 elektron bulunduğuna göre,iyonun nötron sayısı kaçtır?
 
A) 16    B) 17     C) 18           D) 19
 
 
16.Bir bileşikteki atomları bir arada tutan kuvvete ne ad verilir?
A)Kimyasal tepkime   B)Kimyasal olay
 
C)Kimyasal bileşik   D)Kimyasal bağ
 
17. Atomları arasında elektron alış verişi sonucu oluşan pozitif ve negatif iyonların arasında bağ aşağıdakilerden hangisidir?
 
A)Polar kovalent bağ   B)İyonik bağ
 
C)Apolar kovalent bağ   D)Metalik bağ
 
18.    +1 yüklü iyon,-2 yüklü iyon durumuna geçerken aşağıdaki değişikliklerden hangisi olur?
 
A)3e-alır    B)3e-verir    C)2e-alır       D)2e-verir
 
19.Nötral element atomu elektron kaybettiğinde aşağıdakilerden hangisi olur?
 
A)Kütle numarası değişir       B)Atom numarası artar
C)Nötron sayısı azalır           D)Elektron sayısı azalır
 
20.Uygun sayıda pozitif ve negatif iyonun oluşturdukları molekül,hangi tür kimyasal bağ içerir?
 
A)İyonik             B)Kovalent     C)Metalik        D)Hidrojen
 
21. +1 yüklü sodyum atomu ile –1 yüklü klor atomu arasındaki çekim kuvveti sonucu sofra tuzu (NaCl)bileşiği oluşur. Sofra tuzu molekülünü oluşturan atomlar arasındaki çekim kuvvetine ne ad verilir?
 
A)Kovalent bağ      B)Elektriksel çekim
C)Nötürleşme        D)Analiz
 
22.Atomlar bileşik oluştururken neden elektron alış verişi ya da elektron ortaklığı kurar?
 
I.Soy gazlara benzemek için
II:Son enerji düzeylerini tam olarak elektronlarla doldurmak için
III.Kararlı hale gelmek için
 
A)I-II               B)I-III       C)II-III               D)I-II-III
 
23.      .11Na atomunun enerji    
katmanlarındaki elektron dağılımı aşağıdakilerden hangisidir?
 
A ) 2-8-2           B ) 2-8-1      C ) 2-8              D ) 2-8-3
 
 
 
24-          Bileşik formülleri ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden       hangisi yanlıştır?
                A-Bileşik içindeki atomların cinsini belirler
                B-Bileşik içindeki atomların sayısını belirler
                C-Bileşik molekülündeki atomların nasıl bağlandığını                  gösteren formüle yapı formülü denir
                D-Bileşik molekülünün kütlesini gösterir
 
25-          I-Molekül formülü, moleküldeki atomların cinsini ve                                                   sayısını gösteren formüldür.
                II-Molekül formülü, moleküldeki kimyasal bağı ve                                       molekülü meydana getiren atomların birbirine nasıl                                     bağlandıklarını gösteren formüldür.
                III-Molekül formülü yalnız kimyasal bağı gösteren                                                                     formüldür.
                Yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
      A- II                                 B- III                      C- II-III         D- I
 




 
Anket  
  Daha hiç anket oluşturulmamış!


 
DUYURULAR  
 
.

*
Ziyaretçi Defterimize yazıp sitemiz hakkındaki düşüncelerinizi bize bildirin.

 
Neler Yeni?  
 
*



*Yorum özelliği eklendi. Artık bazı sayfalarla ilgili yorumlarınızı direkt o sayfaya yazabileceksiniz. /font>



*FORUM açıldı. Kayıt olup onaylandıktan sonra kullanmaya başlayabilirsiniz.

*

<>
 
İstatistikler  
  1 Şubat 2009 tarihinden beri kez ziyaret edildik.

Ziyaretçi haritamızı görmek için buraya tıklayın.
 
Bugün 6 ziyaretçikişi burdaydı!
Bilimden Bir Dilim Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol